Masterclass Frank Brakkee

Workshop met Frank Brakkee 27 november 2016

OP ZOEK NAAR JOUW EIGEN MUZIKALITEIT

Bij het vertalen van de noten voor onze neus naar muziek kan veel van je eigen muzikaliteit verloren gaan. Zelden spelen we zo vrij als wanneer we zingen onder de douche. Dat is ook niet zo gek: in sommige gevallen is het noten lezen zelf al een obstakel, en vervolgens heb je misschien niet alle technische vaardigheden om die noten om te zetten in het gewenste geluid. Maar bovenal is het de kunst om de muzikale bedoelingen van de componist te doorgronden. En daar dan je eigen muzikale stempel op te drukken. Soms is iemand anders z’n stempel er al letterlijk en figuurlijk op gedrukt in de vorm van voorgekookte streken en vingerzettingen of zelfs toegevoegde dynamiek. Maar passen die ook bij jou? Waarom zijn we zo braaf en volgzaam, en willen we precies doen wat er staat? Kunnen we de compositie respecteren en toch onze eigen weg vinden? Daar gaat het in deze workshop over.

Hoewel het geen improvisatie workshop is gaan we wel veel oefeningen doen zonder bladmuziek en uit het hoofd spelen. Ik ga iedereen behoorlijk uitdagen, los van het niveau waarop je speelt. De uitdaging zit in de variëteit aan mogelijkheden hoe je een bepaald fragment kunt spelen. Daar zullen zeker ook een hoop technische aanwijzingen en oefeningen bij aan bod komen, vooral voor de streek, want daar zit vaak de grootste winst als het om vrijheid van spelen gaat. We gaan zowel samen als individueel aan de slag. Neem een kort stukje mee wat je graag speelt; het hoeft maar een fragment te zijn van 1 of 2 muzikale zinnen. Stukjes van orkestpartijen of kamermuziek mogen ook.
Tot ziens op zondag 27 november!

Frank

Kosten: € … DVS vrienden gratis

Datum: 27 november 2016
Tijd: 10.30 uur – 16.00 uur
Locatie: Vrije School Michaël Bussum     Esther de Boer van Rijklaan 22, 1403 Bussum

Update Recital & Masterclass Geneviève Strosser

Strosser_Poster_2

Geneviève met de vijf masterclass-studenten, vlnr (tegen de klok): Francesca, Anne, Ursula, Raquel en Carla.

English description below

Zoals eerder aangekondigd, komt de vermaarde altvioliste Geneviève Strosser op 11 mei naar Den Haag om, in samenwerking met Codarts Rotterdam en de DVS, een solo-recital en een masterclass te geven. We lichten hier het programma nader toe:

14.00 – 14.45 Solo recital
Geneviève Strosser brengt het volgende programma van solostukken voor altviool:

  • Franco Donatoni: Ali (1977)
  • Helmut Lachenmann: Toccatina (1986) – Nederlandse première van de altvioolversie
  • J.S. Bach: Cello suite no.2
  • Giacinto Scelsi: Manto (1957)

15.00 – 18.30 Masterclass
Vijf studenten zijn voor de masterclass van Geneviève Strosser geselecteerd, op basis van ingezonden video’s, CV en motivatiebrief. In alfabetische volgorde:

Anne Coppoolse, Master-student van Gisella Bergman bij het Fontys Conservatorium Tilburg. Speelt Der Schwanendreher van Paul Hindemith

Carla Regio, Master-student van Richard Wolfe aan het Conservatorium van Amsterdam. Speelt de Ligety sonata (ovb).

Raquel Sánchez González, 3e jaars Erasmus studente (uit Spanje), Codarts Rotterdam, studeert bij Karin Dolman. Speelt: Elegie van Stravinsky.

Ursula Skaug, 1e jaars Bachelor student aan het Koninklijk Conservatorium in Den Haag, studeert bij Mikhail Zemtsov. Speelt: Arne Werkman, suite op. 52.

Francesca Wiersma Vilalta, 2e jaars Bachelor student bij Codarts Rotterdam, studeert bij Karin Dolman. Speelt: Hoffmeister concert or Bach 1e cellosuite.

Toegang:
Publiek is welkom! Prijs voor recital + masterclass is  €7,- (DVS vrienden: gratis).
Het aantal plaatsen is echter beperkt, dus het kan verstandig zijn om een stoel te reservereen via e-mail (link).

Locatie:
“Gunst, wat ’n kunst”, Raamweg 45, Den Haag
(Tram 9, halte “Laan Copes van Cattenburgh”).

Update 08/05/2016: Lees ook ons interview met Geneviève Strosser!


Flag_UK As previously announced, the famous violist Geneviève Strosser will come to The Hague on May 11th to give a solo recital and a masterclass, in co-operation with Codarts Rotterdam and the DVS. In this post, we explain the programme in more detail:

14.00 – 14.45 Solo recital
Geneviève Strosser brings the following programme of solo viola pieces:

  • Franco Donatoni: Ali (1977)
  • Helmut Lachenmann: Toccatina (1986) – Dutch première of the viola version
  • J.S. Bach: Cello suite no.2
  • Giacinto Scelsi: Manto (1957)

15.00 – 18.30 Masterclass
Five students have been selected for this masterclass, based on applications consisting of audition video, C.V. and a letter of motivation. The lucky students are, in alphabetical order:

Anne Coppoolse, Master programme student in Tilburg with Gisella Bergman. Repertoire: Der Schwanendreher, Paul Hindemith

Carla Regio, Master student at the Conservatory in Amsterdam with Richard Wolfe. Repertoire: Ligety sonata (tbc).

Raquel Sánchez González, 3rd year Erasmus exchange student at Codarts Rotterdam with Karin Dolman. Will play: Elegy by Stravinsky.

Ursula Skaug, 1st year Bachelor student at the Royal Conservatory of The Hague with Mikhail Zemtsov. Repertoire: Arne Werkman, suite op. 52.

Francesca Wiersma Vilalta, 2nd year Bachelor student at Codarts Rotterdam with Karin Dolman. Will play: Hoffmeister concerto or Bach 1st Suite

Admission:
Audience is welcome: Tickets for recital + masterclass are  €7,- (DVS friends: free!).
The seating capacity is however limited, so it may be wise to make a reservation by e-mail (link).

Location:
“Gunst, wat ’n kunst”, Raamweg 45, Den Haag
(Tram 9, stop “Laan Copes van Cattenburgh”).

Update 08/05/2016: Be sure to read our interview with Geneviève Strosser!

Séance de musique “Pièces de concours”

Jagthuis

 

Masterclass in het kader van het Jagthuis-festival olv. Karin Dolman
Zondag 22 mei 2016, 10:30u

English description below

Het Parijse conservatorium speelde een belangrijke rol in de Derde Republiek. Het was ‘the place to be’: een premier prix gaf de afgestudeerde student een belangrijk aanzien. Die faam had het conservatorium o.a. te danken aan het feit dat het (Franse) componisten opdrachten gaf voor nieuwe werken. En die waren dan weer een verplicht onderdeel op de examens, het zijn de zogenoemde pièces de concours.

Deze traditie heeft in Parijs ruim 150 jaar stand gehouden, met als resultaat een ware schatkist aan nieuwe werken. Helaas kunnen de meeste van deze stukken vandaag alleen nog in bibliotheken gevonden, als ze al uitgegeven zijn. De canadese altvioliste Jutta Puchhammer heeft zich ingezet om de onbekende pièces de concours voor altviool te verzamelen en uit te geven. De eerste resultaten daarvan mogen we komend najaar bij het IVC in Cremona vernemen.

Ondertussen kunnen nederlandse altviolisten zich verdiepen in dit repertoire bij de
masterclass o.l.v. Karin Dolman. Pianiste is Caecilia Boschman. De masterclass staat open voor conservatoriumstudenten en jong talent met conservatoriumambities.

De voorwaarden voor deelname zijn:

  1. Dat je je tijdig aanmeldt (maximaal 6 deelnemers, vol = vol!)
  2. Dat je een ven de volgende werken voorbereidt:
    * Gabriel Grovlez – Romance, Scherzo et Finale (pièce de concours 1932) (master)
    * Philippe Gaubert – Ballade (pièce de concours 1938) (master)
    * Stan Golestan – Arioso et Allegretto de concert (pièce de concours 1933) (master)
    * Louis Vierne – Légende (voor jongeren)
    * Jacques Ibert – Le petit âne blanc (voor jongeren)
    * Claude Debussy – Beau soir (voor jongeren)
    * Ernest Chausson – Pièce (bachelor)
    * Henri Vieuxtemps – Élégie (bachelor)

Alle bladmuziek kan worden opgevraagd bij aanmelding. Aanmelding vindt plaats door een mail te sturen aan: mail@dutchviolasociety.nl

Deelname is gratis voor DVS-vrienden€30 voor anderen

 

Flag_UK

Masterclass in the context of the Jagthuis-festival, with Karin Dolman
Sunday May 22nd 2016, 10:30h

The Conservatory of Paris was the place to be during the 3rd Republic. A premier prix gave a graduate considerable status. The conservatory would commission new custom exam pieces from (French) composers each year, for their graduating classes. And these so-called pièces de concours were then mandatory repertoire during the exams.

This tradition has lasted for more than 150 years in Paris, resulting in a treasure trove of countless new works. Unfortunately most of these pieces can today only be found in specific libraries, if they were even published. The Canadian violist Jutta Puchhammer has devoted considerable effort to the revival of some of these forgotten pièces de concours for viola, by collecting, editing and publishing them. The first results of this work will be revealed at the IVC in Cremona this fall.

In the meantime, violists can enjoy some submersion in this repertoire at the masterclass with Karin Dolman and Caecilia Boschman (piano). The masterclass is open for conservatory students, as well as young talents with ambitions for a musical carreer.

The conditions for participation are:

  1. Submit your registration early (maximum six participants, first-come first-serve!)
  2. You have to prepare one of the following works in advance:
    * Gabriel Grovlez – Romance, Scherzo et Finale (pièce de concours 1932) (master)
    * Philippe Gaubert – Ballade (pièce de concours 1938) (master)
    * Stan Golestan – Arioso et Allegretto de concert (pièce de concours 1933) (master)
    * Louis Vierne – Légende (voor jongeren)
    * Jacques Ibert – Le petit âne blanc (voor jongeren)
    * Claude Debussy – Beau soir (voor jongeren)
    * Ernest Chausson – Pièce (bachelor)
    * Henri Vieuxtemps – Élégie (bachelor)

All sheet music can be obtained from the DVS upon registration. You can register by sending a mail with appropriate subject to: mail@dutchviolasociety.nl

Admission is free for DVS Friends€30 for others

Masterclass Michael Kugel

20150627_NAC_137

Prof. Kugel bespreekt streektechnieken tijdens het DVS Nationaal Altvioolcongres 2015

Komende week geeft altvioolvirtuoos en meesterdocent Michael Kugel masterclasses in het Conservatorium van Utrecht (Mariaplaats 28, 3511 LL Utrecht). Geïnteresseerd publiek kan kostenloos meekijken en -luisteren:

Woensdag 20/04/2016 13:00-19:00u, zaal K210
Donderdag 21/04/2016 10:00-18:00u, zaal H215

Voor wie meer wil weten over prof. Kugel, lees hier het DVS Interview met de maestro van vorig jaar.

Masterclass Geneviève Strosser

Strosser_Foto_DVSOn Wednesday May 11th 2016, the renowned violist Geneviève Strosser will give a unique solo recital and masterclass in The Hague, organised by the DVS in co-operation with Codarts Rotterdam. The Masterclass is intended for viola students enrolled at a Dutch Conservatory (Bachelor or Master level). The five participants will be selected on the basis of meritable applications.

Your application must consist of:

  • a letter of motivation,
  • a Curriculum Vitae,
  • your photo, and
  • a (link to a) representative recent video recording of a solo performance, between 5 and 8 minutes duration.

Furthermore, in order to be considered for this masterclass, you must have paid the DVS student friendship fee for 2016 (€20,-); If you are not already a Friend of the DVS, please register via the form on this page..

Send your application to:  mail@dutchviolasociety.nl by March 18th latest.

Audience is welcome: Tickets for recital + masterclass are  €7,- (DVS friends: free).
The seating capacity is limited, so you may want to make a reservation (address above).

Schedule:
14.00 – 14.45 Solo recital Geneviève Strosser
15.00 – 18.30 Masterclass

Location:
“Gunst, wat ’n kunst”, Raamweg 45, Den Haag
(Tram 9, stop “Laan Copes van Cattenburgh”).

Verslag “Uit de keuken van” Prunella Pacey

door Vincie Faas

Op zaterdag 6 februari nam ik deel aan de workshop door Prunella Pacey “in de keuken van..”. ’s Ochtends vroeg om 10u begonnen we gezamenlijk met een kopje thee en een voorstelronde. We waren met een select gezelschap waardoor dit ook goed mogelijk was.

IMG_0422Alvorens we gingen spelen namen we de tijd voor een warming-up. Beide voeten stevig op de grond staan en je spieren ontspannen is de basis voor het altviool spelen. Nadat iedereen ontspannen en los was mocht iedere deelnemer een stuk spelen. Omdat we met een klein groepje waren was er voor iedereen voldoende aandacht. Individuele oefeningen werden afgewisseld met groepsoefeningen. Van streektechniek tot klank maken. Zowel de linker- als de rechterhand kwam aan bod.

Rond 13u stond er een heerlijke lunch voor ons klaar in de keuken. Op ons gemak hebben we hiervan kunnen genieten.

Na de lunch zijn we nog verder gegaan met altviool spelen. Ikzelf mocht een aantal stokken van Prunella proberen en ervaren hoe groot het verschil kan zijn in je spel. Erg leuk om mee bezig te zijn en leuk om de reactie van anderen te horen hierover. Nadat iedereen had gespeeld en tips had meegekregen om mee aan de slag te gaan, sloten we de dag af met een yogasessie. Nog even totaal ontspannen na een intensieve dag. Alle informatie laten bezinken om vervolgens tevreden met veel nieuwe ideeën naar huis te gaan.

Verslag Workshop en Concert Jutta Puchhammer

door Laura Keuzenkamp

Afgelopen zondag, 18 oktober, was er in de Trinitatiskapel in Dordrecht een lezing/workshop over natuurlijke beweging met aansluitend een recital door Jutta Puchhammer.

010 - detail

Tijdens de lezing, die hier en daar ook het karakter had van een workshop, vertelde Jutta uitgebreid over welke bewegingen een heel natuurlijk karakter hebben tijdens het bespelen van de altviool. Zo werd bijvoorbeeld de vergelijking gemaakt tussen het krabben op je schouder en het spelen in hoge posities. Op het eerste gezicht lijkt het spelen in hoge posities heel oncomfortabel en onnatuurlijk, maar toen iedereen eerst aan zijn of haar schouder had gekrabd, zag iedereen de gelijkenis en voelde het positiespel gelijk een stuk natuurlijker aan.

366 - detail

Ook hebben we veel geleerd over het vasthouden van de stok. We moesten een apparaatje (stemapparaat, metronoom, telefoon, oid.) vasthouden met de vingers aan de ene kant en de duim aan de andere, waarna Jutta ons bewust liet worden van de functies van de verschillende vingers als we iets vasthouden. Daarna werden de stokken erbij gepakt en voelde iedereen gelijkenissen met de voorafgaande oefening. Wat vooral bleek, was dat de duim voornamelijk een ondersteunende rol heeft.

Daarnaast liet Jutta ons ook zien hoe een positiewisseling eigenlijk werkt: door een vinger van de linker hand op het bovenbeen te plaatsen en daarna te beseffen dat je wel móet loslaten voor je van A naar B kunt verplaatsen.

Door deze inzichten in hoe natuurlijke bewegingen toegepast kunnen worden bij het altvioolspel, zijn er meer oefeningen die je kunt doen om je techniek te verbeteren, zonder in eerste instantie naar je instrument te grijpen.

Na een gezellige pauze met zelfgebakken appeltaart én warme chocolademelk met slagroom, was er een recital door Jutta Puchhammer en Caecilia Boschman (piano). Op het programma stond geen standaard altviool-repertoire, maar onbekende werken van Canadese en Franse componisten.

015 - detail
Het concert begon met delen uit een bekend werk van Prokofjev: Romeo et Juliette. Dit stuk alleen was al genieten en beloofde veel goeds voor de rest van het concert. Hierna volgden twee stukken van de Canadese componisten Isabelle Panneton en Nikolas Gilbert.

Het stuk van Gilbert bestond uit 25 fragmenten die eerst allemaal gespeeld moesten worden en vervolgend naar keuze herhaald, waarbij de fragmenten nooit in dezelfde volgorde mochten passeren. Dit was voor Jutta de eerste keer dat zij dit stuk speelde, maar zij slaagde er in een spannende en gewaagde ‘compositie’ neer te zetten, welke zeker werd gewaardeerd door het aanwezige publiek.

Tot slot speelden de musici drie stukken welke geschreven werden als verplicht te spelen eindexamenrepertoire voor altvioolstudenten van het Conservatoire de Paris.

Workshops Jutta Puchhammer

10387617_994609133886001_4241899677234162159_n

Jutta Puchhammer-Sédillot

Friday, October 16th 2015: Workshop and Masterclass

Location: Codarts Rotterdam (near Rotterdam Central Station)

Fees:  Free entrance (auditors), active participation by invitation only

Programme:
10.00 – 12.00 Workshop strings “sound colors”
13.00 – 17.00 Masterclass Viola with Codarts students
(students enrolled elsewhere are welcome as auditors!)

Sunday, October 18th 2015: Lecture and Recital

Location: Trinitatiskapel
Vriesestraat 20, Dordrecht (10 minutes’ walk from Dordrecht railway station)

Fees:
Lecture + recital €15,00
Recital only €10,00
DVS friends: Free entrance

Programme:
13.00 Doors open
13.30 Lecture “Natural Movement” open to violists of all ages and levels!
          (interactive, so bring your own instrument!) -> sign up here ….!
15.15 Break
16.30 Recital Jutta Puchhammer (viola) and Caecilia Boschman (piano)

If you would like to attend the interactive lecture “Natural Movement” please register now through our online inscription form so that we can better anticipate how many people are coming.

The Viennese-born violist Jutta Puchhammer-Sédillot, former student of Siegfried Führlinger (Vienna) and Heidi Castleman (USA), is described as a violist of exceptional qualitity. She is full time professor of viola and chamber music at the University of Montréal, Canada, as well as on the faculties of the Orford Arts Center (Quebec),and The Heifetz International Music Institute (Virginia) ), the North American Viola Institute (NAVI) as well as the TTT Project (teach teachers teach) in Villaricca,Chile and also has taught at the Perlman Music Programm (PMP) .

She is renown for her performances of rare post-romantic viola repertoire. Her solo CDs, entitled “Alto Romantic Fantasies” (works by Ph. Scharwenka, C.Reinecke, R. Fuchs, J. Joachim)(Eclectra ECCD-2060) and « German Romantic Works » (sonatas by R.Fuchs, E. Naumann, F. Kiel, R.Schumann), (Fidelio FIDC 018) have both been acclaimed in Fanfare magazine with praise :“Here the viola shines with as much fire as a passionate violin, cries with as much desperation as a cello, entices, seduces, and convinces the listener that no string instrument could be more versatile or beautiful.”

Jutta has a vast experience in chamber-music, having been part of the Quatuor Claudel String quartett, The Kegelstatt Clarinet/vla/pno Trio, The Montreal String Trio, The Wiener Nonet, the Ensemble La Piéta and actually the Ondine Piano Quartett and the Puchhammer-Desjardins Duo (vla/pno). Her participation at diverse festivals have permitted her to play with various artists of international reputation.

Jutta is the principal viola of the Laval Symphony orchestra, Canada, and the Vice president of the International Viola Society. She has been awarded the Maurice Riley prize for international achievement.

Highlights of the 2015/16 season will include the finalization of her réedition of the French “Pièces de Concours” (written from 1896-1940) with the SCHOTT edition in 3 volumes (available autumn 2016), some of which she also plans to record this season. Her performance of the viola concerto written for her by Tim Brady and the Nova Scotia Symphony orchestra will appear on CD this autumn 2015, as well as the recording of the G.Fauré, R. Strauss, and A. Dvorak piano quartetts with her Quatuor Ondine this Spring 2016.

This season Jutta has been invited to give masterclasses at the Juilliard School of Music, the Curtis Institute of Music (USA), The Hautes Ecoles de Musique de Genève (HEM) and de Lausanne (HEMU) as well as the Conservatory of Rotterdam (Netherlands), and will be giving a conference and recital for the Dutch Viola Society in Dordrecht, Netherlands.

Verslag Masterclass Jürgen Kussmaul

Verslag door deelneemster Steffie de Konink
Zondag 19 april 2015, Cultuurschip “Thor”, Zwolle

Afgelopen zondag kregen we (Andrea Passalacqua, Anuschka Pedano en ik) de masterclass met Jürgen Kussmaul die we gewonnen hadden met het Britten Altviool Concours. Jürgen bleek erg aardig te zijn en hij sprak goed Nederlands. Hij heeft me goede aanwijzingen gegeven. Tussendoor vertelde hij leuke verhalen om uit te leggen wat hij bedoelde. Een ding wat hij zei was bijvoorbeeld dat ik heel goed moest luisteren hoe iets voelde. Als het niet goed aanvoelt, legde hij uit, dan moest ik proberen het net iets anders te doen; bijv. door een andere dynamiek of tempo te kiezen. Hij vertelde hierbij dat hij dat zelf ook had moeten doen toen hij na zijn ongeluk moest leren zijn alt anders vast te houden.

Kussmaul_3 Kussmaul_4 Kussmaul_1

Het was een super leuke en leerzame masterclass. Dank je wel Staalbankiers voor de prijs, Het Britten orkest dat ze dit geregeld hebben en Jürgen voor al zijn aanwijzingen.

Steffie de Konink

“Mooi, maar ‘t kan beter…” (verslag Masterclass Tabea Zimmermann)

recensie/verslag door Adriaan van ‘t Wout

Op weg naar TivoliVredenburg te Utrecht, waar zaterdagochtend 21 maart 2015 de wereldwijd gevierde Tabea Zimmermann een Masterclass zou geven, stuitte ik op tieners die zich verdrongen voor de ingang. Een goed teken, dacht ik aanvankelijk, maar ze stonden in de rij om kaartjes te bemachtigen voor de populaire popgroep ‘Tokio Hotel’. De belangstelling voor de masterclass was aanzienlijk geringer; slechts een 30-tal altvioolvrienden en -vriendinnen had de moeite genomen om zich naar ‘Cloud Nine’ te begeven. Darija Kozlitina (Rotterdams Phil), Frank Brakkee (Radio Fil) en Roald van Os (DVS) hadden uit 16 aanmeldingen 4 jonge talenten geselecteerd die de confrontatie met de Master mochten aangaan.

20150321_MC_016Elisa Karen Tavenier oogste complimenten over deel 1 uit het Konzert in D, Opus 1 van Karl Stamitz. “Mooi, maar … (gevolgd door het onvermijdelijke) … ’t kan beter. Je speelt nog te veel met de linkerhand van een violiste. De altviool lijkt wel op een viool, maar moet toch anders bespeeld worden”. Tabea onderstreepte dit met een reeks rek- en strekoefeningen voor de linkerhand en het advies toonladders over 3 octaven te studeren met opschuivende posities en speciale aandacht voor de zwakste schakel: de pink. Tenslotte nog: “Kantel de alt, wees flexibel, maak verschil in houding bij het spelen op de C-snaar en de A-snaar.”

20150321_MC_033Hessel Moeselaars interpretatie van de Sonate Opus 147 van Sjostakovitsj riep bij Tabea vragen op: “Wat voel je bij het spelen van dit stuk?” Moeilijke vraag, die de kern aansneed van de sfeer achter de noten. Haar advies: “Maak grotere verschillen tussen pp en ff, zing een paar passages als je studeert en probeer jouw gevoel dan over te brengen op het publiek. Studeer langzaam en werk meer aan de expressiviteit”.

20150321_MC_065Vervolgens imponeerde Iteke Wijbenga haar toehoorders met het 1e deel uit het altvioolconcert, dat Béla Bartók onvoltooid had achtergelaten. “Als je dit werk gaat spelen, moet je eerst uitzoeken wat van Bartók is en wat Serly daaraan heeft toegevoegd. Er staan bv. onlogische tempo aanwijzingen in. Luister naar de muzikale taal van Bartók en maak dan jouw eigen concept”, sprak de Master eerst, gevolgd door: “Mooi, maar … Was je nerveus?”. Iteke knikte. “Dat hoort er bij, accepteer dat je nerveus bent en bestrijd het niet, want dan wordt het gevoel alleen maar erger”. Vanuit de streektechniek werd daarna intensief gewerkt aan meer klankvolume en de opbouw van de dynamiek naar hoogtepunten. “Vertel het verhaal en maak het spannend”.

20150321_MC_118Lisa Eggen sloot de rij overtuigend af met een deel uit de Sonate Opus 11 nr. 4 van Paul Hindemith. Maar desondanks besteedde Tabea veel aandacht aan de stoktechniek. “Gebruik je rechterhand bewust, niet alleen om meer toon, maar vooral om een ‘kernachtiger’ geluid te produceren. Maak een groter verschil in de dynamiek, varieer het tempo van het thema en stel je vingerzetting altijd in dienst van de uitdrukking”, waren kort gevat haar aanwijzingen.

Na afloop van de Masterclass probeerde ik Tabea Zimmermann te strikken voor een interview, maar wegens tijdgebrek kon dit zo niet plaatsvinden. “Stuur mij uw vragen per email en ik zal ze beantwoorden”, beloofde ze. Kort voor de paasdagen vielen ze in mijn mailbox.

Mijn vraag, of (in het algemeen gezien) expressiviteit in het spel van een student beïnvloed wordt door de leeftijd, kon en wou ze niet rechtstreeks beantwoorden.

”Ich möchte die vier jungen Menschen nach einem einmaligen Unterricht vor Publikum nicht beurteilen. Die Ausbildung ist langwierig und komplex und je nach Möglichkeiten zu gestalten. Ich kann weder Lehrer noch Studenten ‘einordnen‘, kann bei einer Masterclass nur eine Momentaufnahme mitnehmen und auch nur einen kurzen Einblick in meine Arbeit geben.“

Op de vraag, naar de reden waarom zij zoveel aandacht besteedde aan toonvorming, ging zij dieper in:

“Ich sehe die Tonproduktion als einen sehr komplexen Vorgang der aus sehr vielen einzelnen Faktoren zusammen wachsen muss. Mir geht es hauptsächlich um die Relation der Elemente. Das heißt, daß der Bogendruck im Verhältnis stehen sollte zum Gegendruck der linken Körperhälfte, des Daumens, des Arms, der Finger, der Saite etc. Der eine Student konzentriert sich zu sehr auf links, der andere zu sehr auf rechts. Man muss sehr viele verschiedene Techniken erlernen und ausprobieren, ehe man seinen eigenen ‘schönen‘ Ton gefunden hat. Und sobald man etwas gefunden hat, sollte man gleich noch einige Varianten dazu erlernen.“

Zouden instrumentalisten vaker lyrische passages eerst moeten zingen en dan pas spelen?

“Ja, unbedingt erst singen!! Die innere Vorstellungskraft wird trainiert und die Hände können dann den Ton viel besser entstehen lassen. Rhythmus, Melodie, Harmonie, Ausdruck etc. sind alles Teilbereiche, die bis ins Unendliche wachsen können. Da gibt es kein ‘fertig‘. Es kann so herrlich sein, gemeinsam mit der Musik zu wachsen und nach einigen Jahren den Blick auf ein Werk noch einmal komplett zu ändern.

Ich wünsche allen Lesern Geduld und Experimentierfreude.J “

Wie bovenstaande tips ter harte neemt, beseft wat er schuilt achter de woorden: „Mooi, maar …. ‘t kan beter”. En degene, die ook uitvoeringen kon bijwonen van Hindemiths ‘Der Schwanendreher’ in Utrecht en Amsterdam door Tabea Zimmermann met het Radio Filharmonisch Orkest o.l.v. Markus Stenz, heeft ervaren wat op een altviool allemaal mogelijk is. Het waren drie leerzame dagen.

Adriaan van ’t Wout.