IVC 2014 – Verslag Dag 2 (Day 2)

De DVS is aanwezig bij het International Viola Congress 2014 in Porto.
Hier brengt voorzitter Karin Dolman dagelijks verslag.

Jump to English Translation below.

Donderdag 27 november 2014

Na een zeer kort nachtje (onze lezinghouder Leo Samama kwam met de avondvlucht via Lissabon aan en daar moest ook nog even een biertje op gedronken worden) zit iedereen gebroederlijk naast elkaar in de ontbijtzaal. Ik schrijf ondertussen nog aan het verslag van gisteren en vraag aan Bruno (Giuranna) of ik de foto van hem met het orkest mag plaatsen op de website.

Roald, Stijn en ik proberen via een scenerieke route bij ons klooster te komen, maar raken richting de rivier hopeloos vast, dus weer terug. Zijn we ook 5 minuten te laat, maar in Portugal begint alles wat later, dus dat gaf niet. Helaas begon de repetitie in onze zaal wel op tijd, waardoor er voor deze door DVS geleide ensemblesessie minder tijd overbleef.

We waren met een groep van ongeveer 10 mensen. Ik heb eerst mijn visie op streektechniek gedeeld en wat het is om leraar (eigenlijk coach) te zijn. Dan hebben we de eerste blues van Arie van Hoek samen gespeeld als goede start van de dag. Dat ging best goed, dus met goede moed zijn we aan het stuk van Jeppe begonnen (Jeppe Moulijn heeft voor ons het ensemblestuk “Secret Society” geschreven, dat hier straks in de premiére gaat, red.). Morgen komt nog de hele altvioolklas van Manchester erbij. Streken afgesproken, manier van spelen doorgenomen en morgen beginnen we dan met de echte repetities. Het was erg leuk.

Om 10.00 de masterclass van Atar Arad op de Paganini sonate. Een jonge student die in Engeland (Londen) heeft gestudeerd, erg goed. Atar Arad laat ook duidelijk merken onder de indruk te zijn van zijn spel. Gebruik van vibrato komt aan de orde en ook het gebruik van glissando’s. Want bij elke sprong wordt een glissando gebruikt. Weliswaar muzikaal, maar je wordt er op een gegeven ogenblik moe van. Ik dacht meteen aan meerdere Engelse spelers en bij navraag werd inderdaad mijn vermoeden bevestigd. De leraren waar ik aan dacht waren in beeld. Het opende denk ik wel de ogen van de jonge student dat er nog meer mogelijkheden zijn en je uiteindelijk je eigen stijl moet ontwikkelen.

Om 11.00 lezing over het gebruik van vibrato rond het jaar 1900 door Markus Sarantola (Finland). Een interessante lezing over smaak en veranderingen van spel. Iedereen was het wel over eens, wanneer ze nog zonder vibrato speelden, moest je wel alles in je streek gooien. En dan Primrose met de doorgaande vibrato, wat hij uiteindelijk in zijn verdere carrière juist weer niet meer mooi vond.

Ook Atar Arad en Bruno Giuranna waren aanwezig en lieten hun mening horen. Het werd een zeer interessante discussie.

20141127_IVC_Deviant_Jig_Ireland

Het ensemble van Birmingham Conservatory voert het sextet “The Deviant Jig” van Robin Ireland uit: Een van vele wereldpremieres bij IVC 2014.

Na de lezing beneden ging het door met een altvioolensemble van het conservatorium van Birmingham. Programma:
Sally Beamish: Ariel voor solo altviool;
George Benjamin: Viola Viola, zoals de titel al zegt: voor twee altviolen
Simon Rowland Jones: Strange Shadows voor 3 altviolen. Dit was een première, en ik hoop dat Rowland Jones verder schrijft voor de altviool. Hij heeft al veel voor het instrument betekend. Dit stuk kan meteen weer worden opgenomen in de ensemble repertoire lijst van Kristofer, onze thuisblijver, die iedere dag flink door mij aan het werk wordt gezet.
York Bowen: Fantasia quartet. Mag natuurlijk niet ontbreken
Leon Haxby: Variations on a theme by Edward Elgar. Een prachtig stuk voor 5 altviolen. Ook weer een première. Muziek zal te verkrijgen zijn via Robin Ireland, wiens eigen compositie voor 6 altviolen als laatste ging, onder de titel The Deviant Jig. En dat was het ook.

Een mooi concert, waarna iedereen hongerig de cafeetjes van het plein bezoekt en ik daarna naar ons hotel ga en een welverdiend middagdutje ga doen. Hierna kwam ik net te laat terug om het eerste stuk van het recital der jonge Portugese talenten te horen. Jammer, want het eerste stuk was de sonatina van Luiz Costa.

Gelukkig was er nog meer moois te horen. Een sonata van Luis de Feitas Branco uit 1913, oorspronkelijk voor cello. Mooie sonate, maar van de bewerking was ik nog niet overtuigd. Daar kan nog aan gesleuteld worden. En nog een oorspronkelijk cellostuk. Sonata on Medieval Themes. De componist had zelf de bewerking gemaakt en dat merk je direct. Candido Lima was ook aanwezig.

Hierna waren er weer twee masterclasses. Helaas parallel zodat ik moest kiezen. Ik heb voor Ivo-Jan van der Werff gekozen. Klinkt Nederlands maar is een Engelsman die momenteel in USA woont. Morgen geeft hij ook een lezing over fysieke vrijheid. Dat kwam ook wel naar voren in hoe hij les gaf.

Het recital van zeven uur werd gegeven door de Amerikaan Jerzy Kosmala. Ook al de 80 gepasseerd. Dat het recital überhaupt doorging mag een wonder zijn, want de eerste dag heeft hij in mijn bijstaan zijn altviool (in kist) laten vallen, en die is minstens 25 treden verder gehopt. Iedereen stond verstijft dus heb ik als vrouw van een vioolbouwer maar de stoute schoenen aangedaan en de kist open gemaakt. Het instrument was zelfs nog gestemd. Het was dan ook gelukkig geen oud beestje maar een nieuwbouw Pools instrument.

Het recital liet ons horen dat muziek en performance een liefde is voor het hele leven. Met zoveel liefde werd zelfs een eenvoudige compositie van zijn kleindochter gespeeld.

En dan is het zover. Onze jongens (Emlyn Stam en Frank Brakkee) gaan met het orkest samen spelen. Op het programma: Meme van Willem Jeths (overigens is Willem net benoemd tot componist des vaderlands, wat de uitvoering van zijn compositie bij dit internationale congres nog bijzonder actueel maakte).

20141127_Foto_Jeths_4

Frank Brakkee (l) en Emlyn Stam (r) soleren in het dubbelconcert “Meme” van Willem Jeths.

En wat deden ze het goed!! Overtuigend, met mooie toon, electronisch omslaan (Emlyn) en tussendoor de nodige losse haren van de stokken ontdoen. De zaal was muisstil en het orkest speelde alsof hun leven ervan afhing.
Een staande ovatie!

Na de pauze kwam nog het klarinetconcert van Mozart aan de orde, gespeeld op altviool, maar dan in G! Deze versie komt in januari uit. De solist was de Israëliër/Duitser Avri Levitan. Hij stond ook garant voor de bewerking.

Al met al weer een geslaagde dag, die wederom pas om één uur eindigde.
English Translation:

Thursday Nov. 27th, 2014

After a very short night (the arrival of our lecturer Leo Samama with the late flight from Lisbon had to be celebrated with a beer or two), we are all seated together for breakfast. I am finishing my report from the previous day and obtain Bruno (Giuranna)’s permission to put up his picture from last night’s concert on our website.

Roald, Stijn and I try to take the scenic route from the hotel down to the festival site, but end up hopelessly stuck down by the river, so we are 5 minutes late for our group rehearsal. But in Portugal everything starts late, so that didn’t matter so much. Unfortunately, however, the next rehearsal (after ours) in the same room did start on time, so we had less time than planned for our ensemble session.

We had a group of about 10 violists. I first shared my views on bowing technique and teaching (coaching). Then we set out playing the “Blues for 8 violas” by Arie van Hoek. That went quite well, so we felt encouraged to proceed with Jeppe’s piece (Jeppe Moulijn: “Secret Society”, a commissioned piece to be premiered at this congress, on Saturday).  Tomorrow we will be joined by the entire viola class from Manchester. We agreed on some bowings and general ideas, and tomorrow we start with proper rehearsals with the full ensemble. This was already very enjoyable.

At 10am there was a masterclass by Atar Arad on the Paganini sonata. A young student from London, very good. Atar Arad was also visibly impressed by his playing. The use of vibrato is brought up as well as the frequent application of glissando’s. As a means of expression, the glissando can get tiring when overused. A number of English violists crossed my mind, and indeed, later inquiries confirmed that several of these names had been influential for this student. I think this discussion opened his eyes to the existence of other expressive options and the need to develop your own style.

At 11am there was a lecture on the use of vibrato around the turn of the 20th century, given by Markus Sarantola (Finland). An interesting tale about changing tastes and the impacts on string playing technique. Everyone agreed that, playing without vibrato automatically asks more contributions from your bowing. And Primrose with his ‘continuous vibrato”, which he eventually forswore. Atar Arad and Bruno Giuranna were both present, and voiced their opinions on these topics. It was an extremely interesting discussion.

After this lecture there was a concert by an ensemble from the Birmingham Conservatory. The programme was as follows:

Sally Beamish: Ariel for solo viola;
George Benjamin: Viola Viola, as the title implies, for 2 violas
Simon Rowland Jones: Strange Shadows for 3 violas. This was a première performance, and I do hope that mr. Rowland Jones will continue composing for the viola; he has already done so much for this instrument. This piece deserves to be included in the DVS Ensemble Repertoire list, which is maintained by Kristofer our web editor (done! – red.)
York Bowen: Fantasia quartet. A more or less obligatory part of every viola ensemble concert.
Leon Haxby: Variations on a theme by Edward Elgar. A gorgeous piece for 5 violas, and another premiere performance. Sheet music can be requested through Robin Ireland, whose own composition for viola sextet, The Deviant Jig, concluded the concert.

After this very enjoyable concert, everyone went out for lunch; and I returned to the hotel for a well deserved afternoon nap. Subsequently I returned too late to hear the first piece of the recital of the young Portuguese talents. A real pity, because that piece was the sonatina by Luiz Costa.

Fortunately there were many more goodies in the programme. A sonata by Luis de Feitas Branco, written in 1913 originally for cello. A beautiful sonata, but the transcription could use some more work. After this came another cello transcription, a Sonata on Medieval Themes by Candido Lima, arranged by the composer, who was himself present.

After this came two masterclasses, unfortunately scheduled in parallel, so I had to choose. I went for Ivo-Jan van der Werff. Sounds Dutch, but he is actually an Englishman who lives in the US. Tomorrow he will lecture on physical freedom, a topic which also was prominent in his viola teaching today.

The 7pm recital was given by the American Jerzy Kosmala. He, too, has rounded 80 years. It was a small miracle that this recital could even proceed, because yesterday his viola accidentally fell (in its case) and bounced down a 25-steps flight of stairs. Everyone just froze, so being the wife of a luthier, I was the first to dare to open the case. The instrument was not only unharmed, it was even still perfectly tuned. Fortunately it was not an ancient fragile beast, but a modern Polish instrument.

Mr. Kosmala’s recital demonstrated that music and performance can be the love of a lifetime. Even a simple tune composed by his granddaughter was performed with great affection.

And then, finally: Our very own Emlyn Stam and Frank Brakkee are accompanied by the orchestra in Meme by Willem Jeths (by the way, Willem Jeths was recently given the honorary status of Dutch National Composer, making the performance of his work particularly timely). And they did a great job! Very convincing, with great quality of tone, using electronic page turning (Emlyn) and barely enough time to remove broken bow hairs :-). The concert hall was dead silent, and the orchestra members played as if their lives were depending on it. A standing ovation!

After the intermission there was the Mozart Clarinet concerto, arranged for viola, but in G! This version will be published early next year. The arranger and soloist was (Israeli/German) Avri Levitan.

All in all another very rich day, ending again only after 1AM.