Van 14 t/m 20 oktober vindt in München het 1e Internationale Hindemith-concours plaats. Onze verslaggeefster ter plaatse is Karin Dolman, en ze geeft op haar unieke wijze met tekst en eigen tekeningen impressies van het concours door.

Ook op zondag (17/10) is het weer vroeg opstaan voor de masterclasses. vanochtend is Atar Arad met wat studenten aan het werk. Wij zijn ietwat aan de late kant, maar maken nog iets mee van de eerste kandidate met het eerste deel van de Es sonate van Brahms. Tips of Atar Arad on Brahms, look in to the manuscript About small edition changes. Soms denken uitgevers net iets te veel mee, door een accent weg te laten. Hier is er nog één, in Schubert’s Arpeggione-sonate staat de mordant van maat 21 de tweede keer er niet, maar de uitgever heeft die er toch bij gezet. Speel maar eens zonder en word dan betroffen door de eenvoud.

Second masterclass on the Reger second suite. Deze jongen speelt alles uit zijn hoofd en krijgt van Atar Arad nog twee adviezen mee. Elke noot moet vibreren. Niet iedere vinger moet vibreren, maar iedere noot moet vibreren, dus kijk of je noot altijd een vibratie mee kan geven. Snaarwisselingen goed met de voorbereiding van de arm en geniet ervan. Perfectie. Op de C snaar zoek altijd naar de diepte van de toon, dus de toets is eigenlijk verboden terrein. Con Molto, speel zoals te titel zegt. En speel met je mooiste houding.

Atar komt met een funny story: Over een nieuwe student van hem die hij zijn vingerzettingen en streken had meegeven. Bij de volgende les had de student 2 vragen: of hij misschien een streek mocht veranderen. Natuurlijk. I.p.v. opstreek wilde student liever afstreek staccato spelen. En de tweede vraag? Meneer Arad, hoe speel je afstreek staccato?

Celine speelt Andante en Rondo Ungarese van Webern. De opdracht voor Celine was mensen verleiden, en begin maar met de pianiste. Ungarese betekend Zigeuner muziek. Speel het stuk alsof je naar de tafel loopt en een vrouw versiert. Het was interessant om te zien wanneer de studente bereid was om over de grens van comfortabel heen te stappen ook echt een ander verhaal kon vertellen.

Om 13.30 gaat het verder met de halve finale van het Hindemith-concours.

De eerste kandidaat van vanmiddag in de halve finale is Ionel Ungureanu, 26 uit Duitsland. Studeert op dit moment bij Roland Glassl. Is een veelzijdig musicus, arrangeert, componeert en speelt in een jazzgezelschap. Heeft al veel concoursen op zijn naam geschreven. Op het programma Bach tweede suite, Je merkt al bij de opening dat hij meer relaxed is dan gisteren. Intonatie is helemaal okay. Bach heeft blijkbaar een voorliefde voor Ionel. Met veel vrijheden speelt hij dan ook voor ons deze hele suite. De Allemande wordt met lekker veel timing vrijheid gespeeld. Ook de andere delen worden met smaak gespeeld. Penderecki’s Sarabande, had ik nog niet gehoord, is volgens mij ook een bewerking. Een heel mooi stukje met een bijzondere donkere sfeer! Op het programma een prachtig miniatuurtje van Ionel zelf. Jammer dat we het maar 1 keer kunnen horen, maar misschien valt daar wat aan te regelen. Daarna volgt de verplichte sonate 1939 van Hindemith. Een krachtig Hindemthiaanse opening. En direct een dialoog tussen piano en altviool. Zeer volwassen en met een dosis zelfvertrouwen staat hier een veelzijdig musicus. De afsluiting is onverwacht met een waanzinnig jazzy stuk van Kenji Bunch, The 3 Gs voor altviool solo! Waanzinnig, met alle extended techniques die er voor nodig zijn!

De tweede kandidate van vanmiddag is Yuri Yoon. Studeert ook in München, bij Hariold Schlichtig. Zij begint met de sonate 1939 van Hindemith. Zoals bij de aankondiging al werd gezegd, we hebben van alle kandidaten echt ook allemaal eigen persoonlijkheden gehoord. En dat maakt iedere sonate 1939 hopelijk iedere keer weer aantrekkelijk. En bij Yuri is het weer verschillend van Ionel. Als tweede stuk weer een miniatuurtje dit keer van Bach. Een bewerking van het Choraal voorspel Ich ruf zu Dir, Herr Jesu Christ. Ondanks dat ik niet begrijp waarom dit in het recital is, ben ik toch blij dat ze het speelt omdat het een prachtig stuk muziek geworden is. De Vieuxtemps wordt knap gespeeld. Een geweldig spiccato, en goede handvorming van de linker hand waardoor alles heel helder klinkt, Misschien is het programma voor mij niet uitdagend en verrassend genoeg, waardoor ik wat afschakel.

Alona Khievna is 25 en komt uit Oekraine. Opgeleid in Moskou. Eerst op viool en vanaf 15 naar de altviool. Ze heeft een prachtige stokvoering die per sfeer kan veranderen. bovenarms, onderarm, pols alles heeft zijn functie. En leunt echt in de muziek. Overigens even toch vermelden, er zitten 2 geweldige pianisten die alle kandidaten begeleiden. dat zijn Thomas Hoppe en Yumi Sekiya. Alona is een prachtige vertolkster van muziek. ik hoor bij haar ieder woord in de muziek. Sjostakovitsj sonate heeft Alona gekozen als grote tegenhanger. Zeer gepassioneerd gaat ze erin. Het tempo schommelt wel erg veel en ik heb het gevoel dat pianist en speler een beetje op zoek zijn naar elkaar. Alona probeert de zachtste klanken op de zoeken, maar de pianist kan niet meer zachter.

De laatste kandidate van vandaag is Carla Usberti, die studeert hier in München bij Roland Glassl. Wat een klas heeft die man. Carla begint met de Passacaglia van Biber. Een prachtig pure uitvoering. Daarna de sonate in Es van Brahms. Er staat hier na de Corona een hele generatie van geweldige altviolisten op. En deze Carla voorop. Met een prachtig vibrato om jaloers op te worden ondersteund door haar prachtige stokvoering is dit een sublieme uitvoering. Ook de hindemith 1939 wordt geweldig gespeeld. Je merkt helaas wel bij haar dat meteen de volgende dag na de eerste ronde, een heel uur recital in de 2e ronde te veel voor haar is. In de laatste Passacaglia van van Aleksey Igudesman (overigens een te gekke componist) kreeg ze zelfs kramp in haar linker hand. Maar dat kan ik wel begrijpen.

Maandag 18/10: laatste 2 halve finalisten

Emiko Yuasa is 25 jaar, komt uit Japan, en studeert nu in München. Zij begint met de 1939 sonate. Ja, perfecter kan eigenlijk niet. Mooie toon, mooi vibrato, goede podiumpresentatie, stalen zenuwen. Goede keuze van vingerzettingen. Als tweede stuk staat op het programma de Elegy van Benjamin Britten. Hij schreef het stuk toen hij zelf 16 jaar was en eindexamen deed aan de middelbare school. Een prachtig miniatuurtje waar je je hele ziel en zaligheid in kunt leggen. Dat laatste verzuimt Emiko een beetje. Haar streven naar perfectie maakt het net niet emotioneel genoeg. En dan hebben we nog een keer de Vieuxtemps sonate. Nou hebben we zo’n rijk repertoire en dan krijgen de kandidaten het nog voor elkaar om dezelfde stukken te spelen. Nou is Vieuxtemps wel een echt concoursstuk. Zoals te verwachten speelt ze de Vieuxtemps helemaal goed en verrassend levendig. de cadenza aan het einde van het eerste deel vind ik vooral erg mooi. De Barcarolle (tweede deel) had van mij meer “Venetië” mogen zijn. ik vond het iets teveel een langzaam deel van een sonate. Het derde deel was weer helder en vrolijk en grappig met al die versieringen.

Njord Kårason Fossnes is de zesde en laatste kandidaat in de halve finale. Hij komt uit Noorwegen, en is samen met Carla de jongste deelnemer (20). Hij studeert bij Kim Kashkashian. Ook hij heeft de Brahms Es op het programma, en opent zijn recital hiermee. Bij Njord vraag ik me af of het wel zo handig is om grote handen te hebben. Positiewisselingen hoeven bijna niet gedaan te worden, hij grijpt ze gewoon. Maar dat betekent ook dat je ze niet kunt uitbuiten en dat is nou zo mooi bij Brahms. Hij neemt bewust de originele klarinetpartij voor zijn rekening, dus de oktaveringen zijn eruit gehaald. Soms is dat wel mooi, maar soms is het juist zo mooi om de donkere klank van de altviool te gebruiken. Het tweede stuk op het programma is het solostuk Eventyrsuite van Bjarne Brustad. eigenlijk voor viool maar o zo mooi een kwint lager voor de altviool. Mooi om iets van je eigen land mee te nemen. De Hindemith 1939 leeft helemaal, en Njord neemt ons mee in zijn verhaal. Wanneer je hem hoort wil je zelf zo snel mogelijk weer thuis zijn en de sonate gaan spelen.

Tsja, en dan moeten we wachten op de uitslag. Aangezien iedereen zwijn/haar mening heeft leg ik mijn oor te luister. Mijn favorieten waren Ionel, Alona en Carla, maar wanneer ik inde jury had gezeten na deze ronde had ik waarschijnlijk meer moeten kijken wie er het beste heeft gespeeld. En dan kom je gauw bij Emiko, Ionel en Njord. Wanneer je weer kijkt naar foutloos, stabiel dan kom je uit op Ionel, Yuri en Emiko. Wanneer je naar het talent als altviolist kijkt kom je uit op Emiko, Carla en Njord. Ik ga voor de musicus: Ionel de meest allround musicus met eigen compositie en vele stijlen van muziek, Ionel en Alona.

Dan het verlossende woord: Door naar de finale zijn: Emiko, Carla en Njord. De altviooltalenten.

De jury heeft het niet makkelijk gehad. Ze hebben er langer over gedaan, dus daar is ook hard gediscussieerd! Duidelijk dus dat het talent in deze ronde heeft gewonnen. wil niet zeggen dat de anderen geen talent hebben, en bij deze finalisten moeten we ook nog maar afwachten wat ze in de finale kunnen presteren!. De finale wordt ook weer gestreamd dus mochten er mensen tijd hebben of tijd ervoor willen maken. Kijk allemaal mee: woensdag 20 oktober 16.30
https://www.hindemithcompetition.org/stream.html