door: Liesbeth Bloemsaat-Voerknecht

Twee jaar geleden vond voor het eerst een groot meerdaags Suzuki altviool feest plaats, in Watford, vlak bij London, genaamd ESVG 2017: European Suzuki Viola Gathering 2017. Tegen de 150 deelnemers waren toen gekomen. Het was een groot succes. En even inspirerend als twee jaar geleden in Watford was voor mij als docent de European Suzuki Viola Gathering 2019 (ESVG 2019) dit keer in El Escorial, Spanje. Wederom werd het georganiseerd door dezelfde twee fantastische Suzuki echtparen als de vorige keer, namelijk (alt)viool docente en teacher trainer Joanne Martin en haar man Peter King en de Londense viool- en altviool docenten Juan Drown en Mona Kodama. Weer ging ik er samen met mijn leerlingen Senne, Mira en hun moeders Marit en Boukje heen en weer kwam mijn man Edwin in hoedanigheid van strijkstokkenmaker mee, om strijkstokken te beharen, een lezing over de geschiedenis van de strijkstok te geven en eerste hulp bij viola-ongelukken te bieden.

Peter King benadrukte meerdere malen in zijn speeches dat bij hem in de wetenschap aan de universiteit iedereen je voor gek zou verklaren als je zou zeggen: “volgend weekend ga je je geheel onbetaald volledig inzetten om een event met 280 deelnemers te helpen runnen; oh ja, reis- en verblijfkosten zijn voor eigen rekening”… dat zou volledig ondenkbaar zijn… bij ESVG hebben alle docenten zich wel zo ingezet, zo konden de kosten voor de deelnemers laag blijven. Uiteraard is dit niet te doen bij alle workshops waar je heen gaat om les te geven… onze schoorstenen moeten ook blijven roken, maar voor ESVG en de fijne sfeer die er heerst, heeft iedereen dit over! Viva viola!

Ik had speciaal gevraagd of ik de jongste groep mocht lesgeven. Die wens werd gehonoreerd. Om zoveel mogelijk mensen een kans te bieden, les te geven, kregen de zes groepen steeds van iemand anders les, iedere groep had drie repertoire lessen. Alleen bij de verschillende ensembles stond er steeds dezelfde docent voor in verband met de continuïteit. Tijdens dit weekend had mijn 1A-groepje van twaalf leerlingen drie groepslessen, de eerste les werd gegeven door de Spaanse Rosa Ma Lorenzo Cuesta, ik had het groepje als tweede en de derde les werd verzorgd door Alina Voicu. We staken direct de koppen bij elkaar om af te spreken wie wat zou doen en ik stelde voor om bij elkaar in de les ‘mee te draaien’ zodat de kinderen niet per ongeluk twee keer hetzelfde zouden doen en ieder een ander teaching point zou behandelen. Rosa deed aan het begin van de les prachtige dingen met een klankschaal waar de kinderen heel aandachtig naar luisterden en ze deed veel warming up- en stokoefeningen met behulp van popmuziek die ze uit haar I-pad toverde. Alina heeft onder andere een mooi stokhoudingsspelletje gedaan à la stoelendans met ouders in een kring met de ruggen naar elkaar, die de stok aan de punt vasthielden, de kinderen moesten steeds een goede stokhand maken en als Alina ging spelen moesten de kinderen rondjes lopen. Zo gauw ze stopte met spelen moesten ze zo snel mogelijk een stok pakken en een mooie stokhand maken. Degene die geen stok vond was ‘af’ (of er juist ‘bij’), hij of zij moest dan de altviool pakken en het volgende liedje met Alina meespelen. Eén ouder ging dan eveneens uit de kring, zodat er altijd 1 stok te weinig zou zijn, enzovoort. Heel effectief om veel liedjes te herhalen!

Mijn plan was ook om in mijn les ook de ouders echt bij de les te betrekken en ze niet alleen met hun schriftje op schoot aan de kant te laten zitten en af en toe toe te spreken. Maar ik had me wat voorgenomen: niet ergens mee laten klappen of met castagnettes tegenritmes laten spelen, maar mee laten zingen! En dat is wel een stap, want velen zijn absoluut niet gewend, ook maar een noot te mogen of moeten zingen in de les. Na onder andere de “Twinkle”-ritmes (spelend maar ook lopend en rennend volgens de choreografie van Children’s Music Laboratory van Elena Enrico) en het “Meiliedje” deed ik met hun al zingend en bewegend de tweede stem van “French Folk Song” uit het CML-curriculum. In de les liep het super goed, iedereen zong direct enthousiast mee – zowel de kinderen als de ouders: we zongen wel alleen op ‘la-la-la’ zodat er geen taalprobleem zou zijn (ik denk dat er 5 nationaliteiten in mijn groepje waren vertegenwoordigd). Zelfs de choreografie, namelijk afwisselend soepele kattekrabbewegingen door de lucht maken en drie keer klappen op de lange noot lukte uitstekend (slechts 1 ouder hield de kaken stijf op elkaar en deed niets mee: dat viel trouwens meer op dan dat ze wel had meegedaan en misschien een keer een intonatie- of coördinatiefoutje had gemaakt. Wat voor teken geef je met je armen over elkaar aan je kind?? maar dat terzijde). Uiteindelijk konden we het liedje zelfs tweestemmig doen in de les, de kinderen de eerste stem spelend op de altviool de ouders de mooie tweede stem zingend.

Bij de teachers’ meeting waarbij we het programma voor het concert van zondag bespraken, vroeg ik of ik eventueel “French Folk Song” met ‘mijn koortje’ op de tweede stem mocht doen! Tuurlijk! Leuk! Doe maar! … oeps, zou het wel lukken na 1 korte ‘repetitie’ in die les en een dag later? Gelukkig kregen we in de korte inspeelrepetitie nog gelegenheid het één keer snel te oefenen met de leerlingen van de lagere Suzuki boeken en twee andere docenten beloofden zich bij het koortje te voegen op de uitvoering. Tijdens de Play-down was het zover… het voorlaatste liedje was “French Folk Song”… met collega Monica Johnston (uit Hong Kong) had ik afgesproken dat zij de spelende altviolisten zou leiden en vooral pianissimo zou spelen… een klein koortje tegen rond de 200 altviolen, maar de balans was prima. De choreografie konden we er niet bij doen, want ik moest met de hand in de lucht de toonhoogte leiden, maar de klank was perfect! Een aantal docenten die in ons hoekje voor het podium met alle stukken stond mee te spelen, speelde ook nu mee… Heel bijzonder en een ontroerend moment voor mij was, dat Helen Brunner (de “grand old Suzuki lady” van Londen) na 1 toon doorhad, dat er ook een koortje stond, ze keek me aan, liet haar altviool zakken en zong spontaan uit volle borst met ons mee! Ik kijk de video af en toe terug en denk… ziezo, even dapper zijn, geloven in de capaciteiten van je groepje en jezelf en dan zet je zomaar iets nieuws, iets heel moois neer!

Liesbeth Bloemsaat, (Suzuki viool-, altviool- en CML-docent, Den Haag)