door Marion de Koning
gehoord 14 oktober 2018, 20.15 uur, kleine zaal Concertgebouw, Amsterdam
De Schotse violiste Catherine Manson speelde op zondagavond 14 oktober met het Apollo Ensemble een programma rond “De Zweedse Mozart” ter afsluiting van een klein internationaal tournee. De Zweedse Mozart was de bijnaam van Joseph Martin Kraus (1756-1792), werkzaam aan het Zweedse hof van Gustaf III. Hij was tijdgenoot van Mozart en bewonderaar van Haydn. Tijdens zijn Grand Tour door Europa schreef Kraus zijn zelden te horen Altvioolconcert in C, VB 153b. Dit Altvioolconcert werd in het programma “De Zweedse Mozart” voorafgegaan door een Symfonie van Kraus en afgesloten met werk van Mozart en Haydn.
De Symfonie in D per la chiesa (VB 146) van Kraus was een aantrekkelijke introductie van deze onbekende Zweedse componist. Luchtige hofmuziek bedoeld om in een kerk uit te voeren. De blazers en strijker van het Apollo Ensemble, aangevuld met Manson op een gewone viool, waren aangenaam goed in balans met elkaar. Daarin hoor je dat dit bijzondere ensemble al meer dan 25 jaar met elkaar samen speelt.
Voor het tweede werk: het Altvioolconcert in C (VB 153b) van Kraus pakte Catherine Manson haar altviool op. Haydnspecialiste Catherine Manson is concertmeester van het Amsterdam Baroque Orchestra en primarius van het London Haydn Quartet. De klank uit haar kleine altviool is eerder teer en bescheiden te noemen dan typisch voor een altviool. Afgezien van wat dubbelklanken speelt Kraus’ concerto zich ook vooral af in de hogere regionen, zodat Mansons altviool bijna als een gewone viool klonk.
Na de pauze speelde Manson de altpartij in het Fluitkwartet in C (KV 285b) van Mozart, met een prachtige Kate Clark op traverso. Tot slot werd van Haydn zelf de Symfonie nr. 47 in G (Hob 1:47) die als bijnaam Palindroom heeft, omdat het thema, als in een palindroom, ook van achter naar voren, te spelen is. Een toepasselijk gekozen werk want zoals Kraus een fan van Haydn was, was Haydn een fan van Kraus.
Hoewel Kraus veel onbekender is, bewezen Mozart en Haydn van de eerste tot de laatste maat dat hun namen geheel terecht op de friezen van de kleine zaal staan gebeiteld. Toch is het een verdienste van het Apollo Ensemble dat ze de onbekende Kraus voor het voetlicht brengen. Waarbij het jammer was dat Catherine Manson, de solist in het altvioolconcert van Kraus, niet een altvioliste pur sang is.
Gelukkig zijn altvioolfans in de gelegenheid eind november altvioolklanken in overvloed te horen tijdens de concerten, lezingen en masterclasses van het 45ste International Viola Congres in Rotterdam. Dit 45ste International Viola Congres wordt georganiseerd door de Dutch Viola Society van 20-24 november. Meer informatie, inschrijvingen en concertagenda op www.ivcrotterdam2018.nl.