Zijn er echt alweer 2 jaar verstreken sinds het Eerste Nationaal Altvioolcongres in Deventer? Kennelijk klopt het dat “Time flies when you’re having fun“, want opeens was het weer tijd om nummer Twee te draaien! Volgens wiskundige denkwijze kunnen wij nu pas terecht spreken over een ‘reeks’, want één is maar eenmalig; maar met twee punten kun je echter een koers uitsteken.

En dus: Op 27 juni komen enkele tientallen altvioolliefhebbers, zowel professionals, studenten en amateurs, van alle leeftijden, bij elkaar in het gloednieuwe Akoesticum in Ede. Prachtige ruimtes, gerenoveerd met oog op muziekmaken. Het voelt gelijk vertrouwd.

We beginnen ‘s ochtends met workshops, waarbij de altviool gelijk onder de kin mag. De professionele docenten Julia Dinerstein, Esra Pehlivanli, RIchard Wolfe en Karin Dolman leiden groepslessen in techniek en ensemblespel. Geen altviolist? Dan is hier en nu je kans om te proberen! Dankzij aanwezige leeninstrumenten (ter beschikking gesteld door vioolbouwer Jan van der Elst) hoeft niemand als muurbloempje de lessen gade te slaan.

Na de (zeer smakelijke) lunch begint het officiële congresprogramma. Voorzitter Karin Dolman wenst iedereen welkom, en dit wordt onderstreept door enkele optredens van ad-hoc altvioolensembles bestaande uit docenten en deelnemers.

Eerst een première-uitvoering van het Divertimento voor 8 altviolen, gecomponeerd door Arie van Hoek.  Na een kwartetstukje uitgevoerd door Richard Wolfe en drie (conservatorium)studenten, mogen de drie jongste deelnemers een stuntje proberen: Zeshandig spelen op één altviool! Ziet er leuk uit, is ook leuk 🙂

Hierna is musicoloog-componist Leo Samama aan de beurt, met een biografisch verhaal over de rol van de altviool in zijn leven en in zijn composities. Hij laat veel geluidsfragmenten horen van zijn diverse compositiestijlen. Het is een reis door de tijd, en vooral ook een dwarsdoorsnede van het Nederlandse muziekleven waar veel namen van belang in voorkomen.

De beroemde russische altvioolvirtuoos en -pedagoog Michaël Kugel neemt het stokje van Samama over. Hij vertelt over zijn (altviool)onderwijs en de vele verschillende aspecten die bijdragen om een musicus te vormen. Hji betrekt een aantal favoriete composities bij zijn verhaal, met name de altvioolsonate van Shostakovich, waar hij ook een heel boek aan heeft gewijd. Vervolgens demonstreert hij op spectaculaire wijze een aantal virtuose technieken op de altviool. Het is een fascinerend betoog. Zijn (oud-) leerlingen (en dan met name de bekende altvioolfamilie Zemtsov) is in grote getale gekomen voor dit relatief zeldzame optreden van Kugel “boven de rivieren”.

Het jonge altviooltalent Anuschka Pedano mag vervolgens een kort recital ten gehore brengen. Anuschka won dit jaar zowel de Maassluise Muziekweek en het Tweede Britten Altvioolconcours. Daarnaast was ze finaliste van het Concertgebouwconcours en regionale finaliste bij het PCC. Met het folkloristische “Kharumi” van Tsintsadze maakt ze opzwepende rytmes en tussendoor ook mooie klanknuances.

Klaar voor volgende onderdeel, ‘The Battle of the Bees’ … tijd voor iedereen om weer de altviool uit te pakken. Met voor de aanleiding genaaid hoofdtooi (inclusief voelsprietjes! mogelijk doelde Niels Mönkemeyer hierop, met zijn bewering dat altviolisten vaak een tikkeltje nerdy zijn). We spelen we met z’n allen een DVS-bewerking van “de Bij” van Schubert, maar nu voor vierdelig altvioolzwerm. Heerlijke muziek, smaakt naar meer!

Na het diner (aan lange tafels op zonnig terras, een genot!) houdt de DVS een presentatie over “Verleden, Heden en Toekomst” van onze Society (het presentatiemateriaal kunt u hier downloaden: 20150627_DVS_Presentatie). Hierin onthult de DVS grote toekomstambities, we willen in 2018 het Internationale Viola Congress (IVC) in Rotterdam organiseren!

En dan, en dan: Tot besluit, het optreden van het duitse megatalent Barbara Buntrock. We voelen ons priviligeerd om haar in zo’n intieme kring te mogen beluisteren. hoewel wij natuurlijk hadden gehoopt op veel meer publiek voor dit onderdeel. Maar zulke gedachten moeten wijken voor de ontvangst van haar spel, met grote muzikaliteit gebracht.

Bij het naborrelen pinken we gezamenlijk een traantje weg over de tegenvallende opkomst. Maar tegelijk komt het besef dat het inhoudelijk een zeer geslaagde dag geweest is! Voor je het weet, is het 2017! En dan kunnen we hopelijk weer zo’n mooie dag organiseren.

Kristofer G. Skaug